Patent： CN103404964A

本发明公开了一种沉香烟的制作方法，首先将沉香研磨成粉末，而后将沉香粉末配制的25～30°Be的涂布液在40～50℃下涂布在造纸法薄片片基上，再将涂布沉香的造纸法薄片片基烘干，然后切丝，再按13～18%的质量比将切丝的造纸法薄片添加在卷烟烟丝中后卷制成沉香卷烟成品。由于采取将沉香涂布在造纸法薄片片基上，再按比例添加在卷烟烟丝中卷制成卷烟成品，通过卷烟燃烧，吸烟者吸食卷烟起到熏香及保健作用，不仅使得香烟产品具有很好的香气感受，同时还可起到治疗与预防疾病的作用，降低卷烟对人体的危害，既可满足人群的烟瘾需要，又可降低吸烟对身体健康的影响，同时也符合中式卷烟的发展方向，突出中式卷烟风格特色的目标，符合减害降焦的烟草技术发展战略。

Sáng chế đề cập đến phương pháp làm thuốc lá trầm hương. Đầu tiên, nghiền trầm hương thành bột, sau đó bôi chất lỏng phủ 25-30°Be được chế biến từ bột trầm hương lên đế giấy làm ở nhiệt độ 40-50°C. Mảnh giấy tẩm trầm được sấy khô và cắt thành từng sợi nhỏ sau đó được cho vào vụn thuốc lá với tỷ lệ khối lượng từ 13 đến 18% rồi cuộn thành điếu thuốc lá trầm hương thành phẩm. Bởi vì trầm hương được phủ lên đế giấy làm, sau đó cho vào theo tỷ lệ điếu thuốc lá nên điếu thuốc thành phẩm được tạo thành thông qua việc đốt điếu thuốc, người hút thuốc có tác dụng thắp hương và chăm sóc sức khỏe. Điều này không chỉ làm cho sản phẩm thuốc lá có hương thơm tuyệt vời còn có thể đóng vai trò điều trị và ngăn ngừa bệnh tật, giảm thiểu tác hại của thuốc lá đối với cơ thể con người. Nó không chỉ có thể đáp ứng nhu cầu nghiện thuốc lá của mọi người mà còn làm giảm tác hại của thuốc lá. Tác động của việc hút thuốc đối với sức khỏe cũng phù hợp với định hướng phát triển của thuốc lá Trung Quốc, mục tiêu làm nổi bật kiểu dáng và đặc điểm của thuốc lá Trung Quốc là phù hợp với chiến lược phát triển công nghệ thuốc lá nhằm giảm thiểu tác hại và giảm bỏng.

1. 沉香化滞丸

2. 沉香养胃丸

3. 沉香化气丸

4. 八味沉香片

1. 沉香化滞丸

Trầm hương là một loại dược liệu cổ truyền Trung Quốc có giá trị dược liệu cao. Nó là một loại dược liệu cổ truyền quý được sử dụng ở nước ta và các nước Đông Nam Á có lịch sử lâu đời. Trầm hương có thể dùng làm thuốc chữa nhiều bệnh.

　　沉香是怎么由来的?  Trầm hương có nguồn gốc từ đâu?

　　某一次雷击，某一次虫害，某一次不经意间的受伤。沉香树开始分泌特别的物质，如人的伤口，会有种液体分泌出来，在受伤的地方自我保护。与此过程相同的是，沉香树在遭受伤害后，自身将分泌树脂等物质，修补受伤部位。而分泌出来的物质与空气结合，便开始了缓慢的自我疗伤过程。

Sét đánh, côn trùng phá hoại, vô ý gây thương tích. Cây trầm hương bắt đầu tiết ra những chất đặc biệt, ví dụ như khi vết thương của một người bị thương, một chất lỏng sẽ tiết ra để tự bảo vệ ở vùng bị thương. Tương tự như quá trình này, sau khi cây trầm hương bị thương sẽ tiết ra nhựa và các chất khác để chữa lành vùng bị thương. Các chất tiết ra kết hợp với không khí và bắt đầu quá trình tự phục hồi chậm.

　　殊不知，当伤口愈合的时候，就是沉香树走到生命尽头的时候。奇妙的沉香凝固、累积，可能经过数十年、数百年。岁月漫漫，人生短短，也许这辈子看着那棵树受伤，守候到下辈子，才诞生了珍贵的优质沉香。

Như mọi người đều biết, khi vết thương lành lại cũng là lúc cây trầm hương đi đến cuối cuộc đời. Trầm kỳ diệu sẽ đông cứng và tích tụ, có lẽ qua hàng chục năm hoặc hàng trăm năm. Năm tháng dài mà cuộc đời thì ngắn ngủi. Có thể kiếp này bạn sẽ nhìn cây bị thương và đợi đến kiếp sau để cây trầm hương quý giá và thượng hạng ra đời.

　　经历风雨，经历伤痛，经历生死，是名贵沉香的本色。这一味中药材，由于其本身有散发出独特的香气，降气温中，暖肾纳气的功效，得以无可替代的地位。

Trải qua gió mưa, đau đớn, sống chết mới là phẩm chất đích thực của trầm hương quý giá. Dược liệu cổ truyền Trung Quốc này có vị thế không thể thay thế nhờ hương thơm độc đáo, khả năng hạ nhiệt, làm ấm thận và hấp thu khí.

　　沉香的功效与作用 - tác dụng công năng của trầm hương 

　　1、抑制结核杆菌  Ức chế vi khuẩn lao Mycobacteria

　　沉香煎剂对人型结核杆菌有完全抑制作用，对伤寒及福氏痢疾杆菌，亦有强烈的抗菌效能。

Nước sắc trầm có tác dụng ức chế hoàn toàn bệnh lao Mycobacteria ở người, đồng thời có tác dụng kháng khuẩn mạnh đối với bệnh sốt thương hàn và Shigella flexneri.

　　2、行气止痛 Thúc đẩy khí và làm giảm đau

　　沉香具有行气止痛，温中止呕，纳气平喘的功效。用于胸腹胀闷疼痛，胃寒呕吐呃逆，肾虚气逆喘急。中医格外讲究人的“气”，气血畅通，方能百毒不侵，而沉香就是通过调整平衡人体内气的运行，来达到治疗或保健的效果。

Trầm hương có tác dụng bổ khí, giảm đau, làm ấm và cầm nôn, thông khí, giảm hen suyễn. Nó được sử dụng cho đau ngực và bụng, cảm lạnh dạ dày, nôn mửa và nấc, suy thận, đảo ngược khí và hen suyễn. Y học cổ truyền Trung Quốc đặc biệt chú trọng đến “khí” của con người, chỉ khi khí và máu lưu thông thuận lợi thì mọi chất độc mới có thể được miễn nhiễm.

　　3、对中枢神经系统有抑制作用  Có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương

　　现代药理研究还表明，沉香具有对消化道系统和中枢神经系统等药理作用。尤其具有高度的精神作用”，用于平静人的思想和精神。此外，沉香木在医药上还用作治疗精神错乱如精神官能症、神经强迫、分裂症和神经衰弱症的药物。

Nghiên cứu dược lý hiện đại cũng cho thấy trầm hương có tác dụng dược lý đối với hệ thống đường tiêu hóa và hệ thần kinh trung ương. Nó đặc biệt có tác dụng thần kinh cao và được dùng để làm dịu tâm trí và tinh thần của con người. Ngoài ra, trầm hương còn được dùng làm thuốc chữa các chứng rối loạn tâm thần như rối loạn thần kinh, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, tâm thần phân liệt và suy nhược thần kinh.

　　4、止血止痛，去疤祛斑  Cầm máu, giảm đau, xóa sẹo, tàn nhang

　　沉香油，经先进工艺提取，对皮肤烧伤烫伤，有止血止痛的效果。用沉香油按摩皮肤，有去疤，去斑之功效;沉香油对神经具有很好的安定作用，能有效提高睡眠品质。

Tinh dầu trầm hương được chiết xuất bằng công nghệ tiên tiến có tác dụng cầm máu, giảm đau các vết bỏng, bỏng da. Massage da bằng dầu trầm hương có tác dụng làm mờ sẹo, vết thâm; dầu trầm hương có tác dụng ổn định thần kinh tốt và có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách hiệu quả.

　　5、对消化道系统的作用  Tác dụng lên hệ thống đường tiêu hóa

　　沉香气香行散，降而能升具有行气温中降逆，暖肾纳气平喘的功效，主治气逆喘息，呕吐呃逆，脘腹胀痛，腰膝虚冷，大肠虚秘，小便气淋，男子精冷。

Bột Trầm Hương có tác dụng hạ nhiệt, làm ấm thận, thông khí, giảm hen suyễn. Chủ yếu dùng để điều trị khí nghịch, thở khò khè, nôn mửa và nấc cụt, căng tức vùng thượng vị và bụng. lưng và đầu gối suy nhược, táo bón ở ruột già và tắc nghẽn đường tiêu hóa, người bị lạnh.

　　沉香的使用方法  Phương pháp sử dụng trầm hương

　　1、燃香法  Phương pháp đốt hương /nhang 

　　沉香的服用方法，有许多的形式。一般的板沉香则适合燃香供佛修禅入定。由于板沉香含油量较多，所以较易点燃，长时间闻吸沉入香料，与服食无异，都有相同的治病疗效。

Có nhiều cách thưởng trầm hương. Trầm hương thông thường thích hợp để thắp hương cho Phật nhập thiền và nhập định. Vì Trầm có chứa nhiều dầu hơn nên dễ bốc cháy và hít lâu sẽ có tác dụng chữa bệnh tương tự như khi dùng.

　　2、煮食法  phương pháp nấu ăn

　　至于上好的沉香，由于含油量丰富，不易点燃，并且价格昂贵，燃烧可惜，所以可以劈切成适当大小的块状，置入“石壶”中，用清水(矿泉水更好)盖过沉香材块面，加温至沸腾时，便须马上停火(否则会爆开石壹盖，因沉香冲劲特强)，待约60℃时，即可开始饮用。

Còn loại trầm hương tốt nhất thì nhiều dầu, khó bắt lửa, đắt tiền nên đốt rất tiếc, vì vậy có thể cắt thành từng miếng có kích thước phù hợp, cho vào “nồi đá” và đậy lại, nước sạch (nước khoáng thì tốt hơn) Khi trầm đã đun đến sôi thì phải tắt lửa ngay (nếu không nắp trầm sẽ nổ vì trầm rất mạnh), khi đạt khoảng 60°C thì có thể bắt đầu uống.

　　3、中药配方 Công thức Đông y

　　如果是用于治病则不适宜入煎剂，而宜用研成粉末。过120目以上的筛网，最好是能过250目珍珠筛网，较易冲服。目前，以沉香组方配伍的中成药有160多种。

Nếu dùng để chữa bệnh thì không nên làm thuốc sắc mà phải xay thành bột. Có thể lọt qua rây hơn 120 mắt, tốt nhất là rây ngọc trai 250 mắt, dễ uống hơn. Hiện nay, có hơn 160 loại thuốc sáng chế của Trung Quốc được bào chế từ trầm hương.

　　4、佩戴养生法  Phương pháp dưỡng sinh phục hồi sức khoẻ 

　　佩戴沉香制成的珠串是生活中最为常见的一种使用方法。沉香珠串香气清远，佩戴沉香珠串可以平心静气，帮助睡眠。

Đeo hạt trầm hương là một trong những cách sử dụng phổ biến nhất trong đời sống hàng ngày. Hương thơm của hạt trầm hương trong trẻo và lan tỏa. Đeo hạt trầm hương có thể giúp bạn thư giãn đầu óc và dễ ngủ.

从享受沉香

形成日本香道(KÔDÔ)

 ( 永生)

Mai sau dầu có bao giờ

Đốt lò hương ấy so tơ phím này.

 ( Kiều )

风多年也成奇

石头多年也成金

 (民谣)

具有香气的材料（香料）都从植物（花，果，根，叶子或树脂），动物或矿物提取。从以前至今，最受欢迎的香料还是香木。桂(cinnamon)和沉香(agarwood, aloeswoodhay agalloch)是越南最著名的两种香木。

据范黄护学者，越南普遍沉香由风沉香树(aquilaria crassna)被昆虫吃然后产生树脂，树脂凝固多年而造成。具有树脂的风沉香树有大比重，放在水里就沉。“沉”这个汉子意思是不浮所以这就是沉香名字的来源。

沉香(沈香jinkô, “sinking fragrance”)依Kôjie词典的定义是从“常绿”树提取的自然香料。此树产于亚洲热带气候，其高度大约10米，身硬并沉在水里。花有白色。埋在地下或使外皮腐烂后树变成伽羅，伽羅具有光滑黑色，香气浓烈并价格很贵。

高树就是老森林的风沉香树。“沉香”是具有香脂的杆子。风沉香树寿命很长所以多年变成巨大树。民谣说“风多年也成奇”，但是也要强调不是任何风沉香树都变成沉香，幸运才有。

“奇南”视为最好的沉香

中国和日本没有沉香而只东南亚才有。特别只有越南中部从青化省到庆和省才有“奇南”。所以庆和真是沉香地域。！

中部各省的沉香是世界著名的，及其香气很浓烈。日本最久资料是Nihon Shoki 记述沉香（日本书记；编订720年公元后）

据此书在595年公元后有“一条沉香木漂泊到Awaji-shima [淡路岛]岛”，邻现在Kobe城市，“此条周围1米80。岛上居民不知道这是沉香，就用此条煮饭。但是出来的烟有香气同时散得很远。居民觉得奇怪（但是也猜出来这是珍贵东西）就送给天皇（那时是Suiko天皇）。Shôtoku太子知道这是沉香(jinkô)”

我们可以猜测这条沉香木从中部（在第6世纪属于古城）沿着Kuroshio水流漂浮到北方然后进入日本。另外也注明此Kuroshio海流也从越南中部出发。

当流入日本时，沉香被用在赕道神典礼和佛教。然后在佛教典礼沉香起了重要作用。到时代Nara (710-794 公元后)，此仪式成为国家性的典礼同时一直生效到明治维新（1868）

少人知道的事项是沉香对越南与日本的长久关系也有重要角色。越南的奇南被日本人称为kyara伽羅

依Nakata Kyôzaburô，“奇南”字本来是古城语言 因为古城初始做生意。“奇南”名称是两种语言的综合，梵语(Sanskrit) “kara”意思是“黑”和“”字汉语的意思是木，两个字造成“kalambak”词，慢慢此词又被缩短称为“奇南”，意思是黑木。

不是偶然而这个字有来源是梵语，因为海上丝绸路(Sea Silk Road)也是从印度佛教传播从之路而奇南也跟着走。那时的古城也收印度文明影响不像越南收中华文明影响。

有许多佳话描写日本历史人物对沉香的嗜好。在Shôsôin (正倉院 Chính Thương Viện) Tôdaiji寺庙里的留存宝物和佛教经之房子有一条奇南称Ranjatai (蘭奢待  Lan xa đãi)，长度大约1米半。统一日本的三个人物Oda Nobunaga, Toyotomi Hideyoshi và Tokugawa Ieyasu都喜欢和想获得“灵宝”。几乎此宝物代表权威。相传，Nobunaga派手下去锛回两块，每块长度大约40分，一块奉赠天皇另一块在茶话会用于发射。Hideyoshi似乎也仿效Nobunaga派手下去锛，此位天才也喜欢与交流。人家相信这条由天皇756年奉赠Tôdaiji寺。现在在Nara城市国家博物馆每个10年或15年又举办Shôsôin展览会，本展览会展示这条Ranjatai。依Osaka博物馆沉香专家Yoneda Kaisuke先生这条Ranjatai木可能出自老挝或越南。

对于Tokugawa政府第一代领导Tokugawa Ieyasu 将军- 虽然人家知道他有派人去看Ranjatai但是没有谁知道他是否锛回。不过根据现在还留存的资料人家了解这位将军对沉香很感兴趣并曾经寄信给古城国王和阮朝皇帝要寄奇南。

Tokugawa Ieyasu将军1606年寄给古城国王之信内容：“我们要上等沉香。其他品质一半或很差的别寄因为我们有很多了”。

通过文书，人家知道至少1605年和1606年阮黄皇帝都将一些赠品奉赠Tokugawa Ieyasu将军，每次都有奇南并每块之重量大约1公斤。另外在Genroku时代（原录）即从1592年到1595年，阮朝皇帝也给Nagasaki Bugyô（职务类似镇守）赠送半公斤奇南和其他礼品。特别有一个发现较有意义是东南亚各国家之赠品名单，沉香都被排在第一，同时与日本或中国关系沉香也被视为最宝贵的赠品。Ieyasu去世之后听说他的遗物里其中有100多公斤奇南和180多公斤是其他沉香。这点说明他的沉香嗜好挺厉害。

根据Ogura Sadao的研究，沉香是日本第16世纪末和第17世纪初从东南亚各国家含越南，柬埔寨，Siam（现在是泰国）进口的货品，现在日本还继续进口。据Ogura，从越南进口的沉香量占70%从欧洲进口的，1987年日本进口16吨越南的沉香还占50%进口总量（大约32吨）

虽然在过去，越南和印度尼西亚是日本进口沉香的两个主要国家。目前是香港，新加坡和泰国。

与日本人著名的艺术如茶道(sadô)，书道(shodô; 即中国书法)，剑道(kendô)，武士道(bushidô)或柔道 (judô)相比kôdô (香道)应该少人知道。另一个有趣的事是连日本也没有多少人得知kôdô 在中部和日本交流关系起了重要作用。

Kôdô (Way of incense / Voie de l’encens) 是一种享受沉香艺术，简单地说就是“闻”沉香艺术 - 一个独特并只在日本才有。虽然到15世纪Kôdô才正式形成但实际上此享受方式已在第16世纪当佛教进入日本时开始出现了。

在佛教仪式，最重要典型都用沉香。1500多年前擦净佛像时或和尚念经时就上供沉香

久而久之日本人越来越喜欢沉香的香气，Heian (794-1185)时代在Kyoto贵族喜欢烧沉香以让房子香和衣服也香。据此爱好的发展趋势（日本称为sora-dakimono空炊），沉香比赛类似诗歌比赛或者插花比赛被组织以定出来哪种有香气最好。     

作成sora-dakimono的材料是还新鲜的。烧沉香之爱好慢慢不但只贵族喜欢而且一般人也感兴趣不断猜测哪种是最香，各种沉香有什么特点。

随着在第十二世纪末武士(samurai)阶级政权的诞生，禅宗对日本文化的影响越来越深。由于受到宋代（中国）沉香爱好的影响，日本人采用neriko（炼り香），与原始jinkô一样，都是将沉香混合的方法。对于这种方法，“闻香”欣赏艺术进了一步，然后在室町时代（1336-1573）被成形为Kodo（香道）样式。

从这个时候, sora-dakimono 烧沉香的爱好或多或少含有浮华，被取代于在昏暗安静空中享受沉香-符合内向精神生活和武士的禅位性美学意识。

据科多兽，从而沉香之气味被分类为“五味六国”。五味是甜，酸，辣，咸，和苦。 “六国”是指生产沉香的6个地方;即Kyara, Rakoku, Manaban, Manaka, Sasora 和 Sumatora。根据Shôgun Ashikaga Yoshimasa (1436-1490) 任命的沉香鉴赏家的分类方法，“六国”是：

• Kyara (伽罗 )：如上所述，这个词是梵语起源，意思是“黑色”。沉香的最佳类型，具有优雅香味。只有在越南。

• Rakoku (罗国 )：刺鼻的气味，味苦、咸和辣。只有在泰国。

• Manaban (真南蛮 )：有很多味道和树脂，味道几乎是甜的，但似乎并没有“点缀性”。出现在印度的东部，或者马来西亚和印度之间的地区。

• Manaka (真那伽 )：在各香气中，这可能是最淡的香味。出现在马六甲（马来西亚）。

• Sasora (佐曾罗 ) ：有轻微的气味。凭借良好的sasora，人们很容易误认为伽罗，特别是开始燃烧时。出现在印度西部。

• Sumatora (寸闻多罗 ) ：有许多树脂和酸味。较多出现在苏门答腊（印度尼西亚）。

在室町时代，沉香欣赏艺术开始与饮茶艺术并行发展。

许多形式与内容不同的竞争类型诞生。首先是“茶赛”（tocha茶），要求参与者预测茶叶的质量。然后，人们举办茶和沉香比赛，看看谁可以区分10种名茶和10种沉香。在预测沉香气味的比赛中，参与者被分成两组，猜测每种著名沉香的起源、来历、特点，如：气味，上升的烟雾形状如何，等等。

渐渐，除了享受沉香气味的能力，竞争对手也必须具有文化知识和审美能力- 就是可欣赏美丽东西的能力。在观众前面，每种，例如沉香将逐渐熏起来，像连歌诗歌的不同单联一样。每次沉香熏起来，参赛者必须做一联诗歌来鉴赏气味，同时需要正确提示刚刚烧的沉香名称。最后，人们会有一首多联的连歌诗关于各种沉香在比赛中的气味。

沉香欣赏爱好和美丽追求倾向的结合，统称为美或bigaku（美学），在日本传统文学中可以说是香道形成的决定性因素。

香道又反映了享受者的文化深度，又表达沉香气味的优雅之美，而且也可以描述许多不同的文学主题。因此，香道被认为是日本的一门独特艺术。

中药用量

【用法用量】内服：煎汤，1~3克，宜后下；磨汁冲服或入丸、散，每次0.5~1克.

【使用注意】宜研末冲服，不作煎剂。

【用药忌宜】：阴亏火旺，气虚下陷者慎服。

①《本草经疏》：“中气虚，气不归元者忌之；心经有实邪者忌之；非命门真火衰者，不宜入下焦药用。”

②《本草汇言》：“阴虚气逆上者切忌。”

③ 《本经逢原》：“气虚下陷人，不可多服。”

④《本草从新》：“阴亏火旺者，切勿沾唇。”

【药物配伍】

配木香：补气行气。

配肉苁蓉：温肾滋阴

功效主治

【药方用法】

1、治冷气攻冲 心腹疞痛 脾胃素弱 食欲易伤 呕逆冷痰 精神不清：沉香、木香、槟榔、乌药。上用水八分盏 分作四处 以乳钵内 逐一件药 徐徐磨之 磨得水浓为度 然后四者合而为一 再用慢火煎至六分已 上 通口服之。（《卫生家宝》沉香四磨汤）

2、治阴阳壅滞 气不升降 胸膈痞塞 心腹胀满 喘促短气 干哕烦满 咳嗽痰涎 口中无味 嗜卧 减食 又治胃痹留饮 噫醋闻酸 胁下支结 常觉妨闷：香附四百两（炒 去毛）沉香十八两半 缩砂仁四十八两 甘草一百二十两（火监）。上为细末 每服一钱。入盐少许 沸汤点服。（《局方》沉香降气汤）

3、治腹胀气喘 坐卧不安：沉香、木香、枳壳各25克萝卜子炒50克。每服25克 姜三片 水煎服。（《赤水玄珠》沉香饮）

4、治久心痛：沉香（锉）、鸡舌香各50克 熏陆香25克（研）麝香一分（研 去筋膜）。上四味 捣为细末 每服15克 水一中盏 煎至七分 去滓 食后温服。（《圣济总录》沉香汤）

5、沉香忌见火，生磨用。

6、寒凝气滞，症见胸腹胀闷冷痛者，可与乌药、木香、槟榔配伍，以行气温中止痛。

7、凡肾阳不足，命门火衰，脐腹冷痛，腰膝酸软，阳痿精冷者，可与鹿茸、附子、熟地、巴戟配伍，以温肾壮阳。

8、元气不足，肾不纳气，症见喘息无力者，可与附子、熟地、蛤蚧相配。

药材鉴定

全年均可采收，以种植10年、胸径15厘米以上者取香质量较好。割取含树脂的木材，除去不含树脂的部分，阴干。以质坚沉重、香浓油足、色紫黑者为佳。锉末或磨粉用。

进口沉香

为植物沉香的含有树脂的木材，多呈呈圆柱状或不规则棒状、片状、盔帽状，刀劈加工而成，外形极不规则，长7～20厘米，直径1.5～6厘米。表面褐色，常有黑色与黄色交错的纹理，平滑光润。质坚实，沉重，难折断，用刀劈开，破开面呈灰褐色。能沉于水或半沉半浮。有特殊香气，味苦。燃烧时有油渗出，香气浓烈。主产印度、马来西亚等地。

国产沉香

又名：海南沉香。为植物白木香的含有树脂的木材，多呈不规则块状或片状，长3～15厘米，直径3～6厘米。表面凹凸不平，有加工的刀痕。可见黑褐色的含树脂部分与黄色的木部柏间，形成斑纹，其孔洞及凹窝的表面呈朽木状。质较轻，折断面刺状，棕色。大多不能沉水。有特殊香气，味苦，燃烧时有油渗出，发浓烟，香气浓烈。主产广东海南岛，广西亦产。沉香中油性足、体质重而性糯者，经精选加工后即为伽南香，参见“伽南香”条。均以色黑质重，油足，香气浓者为佳。

显微特征：

①白木香：横切面木射线宽1-2列细胞，细胞呈径向延长，壁非木化至微木化，有的具壁孔，含水量棕色树脂状物质。木纤维呈多角形，壁不甚厚，木化。导管呈圆多角形至类方形，往往2 个相集成群，偶有单个散在；有的导管中充满树脂状物质。木薄壁细胞壁薄，非木化。大多数10个成群，也有少数围在导管四周；内含棕色树脂物质。切向切面；木射线宽1-2列细胞，高4-15个细胞。导管节长短不一，具缘纹孔。木薄壁细胞呈长方形。木纤维细长，直径约20-30毫微米；有壁 孔；径向切面除木射线呈横向联合带外，余与切向切面类同。

② 白木香粉末：粉末黑棕色；纤维管胞多成束，呈长棱形，壁 较薄，径向壁上缘纹孔，切向壁上少见。韧型纤维较少见，多离散，直径25-45微毫米；切向壁上单斜纹孔。具缘纹孔管多 见，直径约至于28微毫米，具缘纹排列紧密，互列，导管内含黄棕色树脂团块，常破碎脱出。木射线宽1-2列细胞，高约至20个细胞。单雠孔较密，内函韧皮薄壁细胞含黄棕色物；壁非木化，可见菌丝腐蚀形成纵横交错的纹理，草酸钙柱晶少见。为四面柱体，长至 68微毫米；直径9-15微毫米。

③沉香粉末：深棕色，与白木香粉末的区别是：韧型纤维较细，直径6-40微毫米，具缘纹孔导管直径150微毫米，木射线大多宽1列细胞，高以5个细胞为多见。柱晶极小，长至80微毫米。

沉香树

药典注释

出自《名医别录》

①《南方草木状》：“蜜香、沉香、鸡骨香、黄熟香、栈香、青桂香、马蹄香、鸡舌香，案此八物，同出于一树也。交趾有蜜香树，斡似柜柳，其花白而繁，其叶如橘。钦取香，伐之经年，其根斡枝节，各有别色也。木心与节坚黑，沉水者为沉香；与水面平者为鸡骨香；其根为黄熟香；其斡为栈香；细枝紧实未烂者，为青桂香；其根节轻而大者为马蹄香；其花不香，成实乃香，为鸡舌香。珍异之木也。”

②《铁围山丛谈》：“香木，初一种也，膏脉贯溢，则其结沉实，此为沉水香。然沉水香其类有四：谓之熟结，自然其间凝实者也；谓之脱落，因木朽而自解者也；谓之生结，人以刀斧伤之而后膏脉聚焉，故言生结也；谓之蛊漏，因伤蠹而后膏脉亦聚焉，故言蛊漏也。自然脱落为上，而其气和，生结、蛊漏，则其气烈，斯为下矣。沉水香过四者外，则有半结半不结，为弄水沉、弄水香者，蕃语名婆菜者是也。因其半结则实而色黑，半不结则不大实而色褐，好事者故谓之鹧鸪斑是也。婆菜中则复有名水盘头，水盘头结实厚者亦近乎沉水香，但香木被伐，其根盘必有膏脉涌溢，以涌溢故亦结，但数为雨淫，其气颇腥烈，故婆菜中水盘头为下矣。余虽有香气，既不大凝实。若是一品，号为笺香。大凡沉水、婆菜、笺香此三名尝出于一种而每自有高下，其品类名号为多尔，不谓沉水、婆菜、笺香各别有种也。三者其产占城则不若真腊，真腊不若海南黎峒，又皆不若万安、吉阳两军之间黎母山，至是为冠绝天下之香，无能及之矣。”

③《本草衍义》：“沉香，岭南诸郡悉有之，旁海诸州尤多。今南恩、高、窦等州，惟产生结香。沉之良者，惟在琼崖等州，俗谓之角沉。黄沉乃枯木中得者，宜入药用。依木皮而结者，谓之青桂，气尤清。在土中岁久，不待？剔而成结，谓之龙鳞。亦确创之自卷，咀之柔韧者，谓之黄蜡沉，尤难得也。然《经》中止言疗风水毒肿，去恶气，余更无治疗，今医家用以保和卫气，为上品药，须极细为佳。今人故多与乌药磨服，走散滞气，

独行则势弱，与他药相佐，当缓取效，有益无损。余药不可方也。”

④《本草新编》：“沉香，味辛，气微温，阳也，无毒。入命门。补相火，抑阴助阳，养诸气，通天彻地，治吐泻，引龙雷之火下藏肾宫，安呕逆之气，上通于心脏，乃心肾交接之妙品。又温而不热，可常用以益阳者也。”

按产区分类：沉香按产区分类可分为惠安沉香与星洲沉香。越南的惠安古时为沉香集散地，以越南产沉香为 主，如今将越南、中国海南省、柬埔寨、老挝等地所产沉香统称为惠安沉香；新加坡古时为沉香集散地，新加坡早先为马来联邦的一个洲，俗称为星洲，这里的沉香以马来西亚、印尼所产为主，如今将泰国南部、马来西亚、印尼、文莱等地所产沉香统称为星洲沉香。

沉香文化

沉香按结沉香的植物生命迹象分类可分为生结沉香与熟结沉香。生结沉香是指从植物活体上取下的沉香。熟结沉香是指从死亡植物体上取下的沉香。熟结沉香的结香时间一般长于生结沉香。

高品质沉香以中国海南，越南，泰国生长的较好，其次是马来西亚和印度较次.

沉香最高品种是绿色，其次是深绿色，黄色，黑色是较低的档次.

常规分类：

野生天然沉香

"风树"在受"伤"后会进行自我保护所分泌油脂，先会在伤口初形成"种子",然后可能会"蔓延", 这些油脂与木质混合物，就是大家所说的沉香。

1、已经结香的部分或整颗树受外力或自然枯死形成倒架，掉在地上，有的再被埋入泥土中，经微生物分解，其包裹的白木及腐木不断腐烂脱落，经千百年的时间醇化，形成"死沉", 死沉类之水沉图例。

2、结香后风树仍然具有生命，结香部分被砍下来，就是"活沉"。

3、蚁虫咬噬所形成典型的"虫漏"。

奇楠

奇楠就是枷楠、伽罗同翻译版本.

与死沉本是共生体，但油脂在醇化的过程中产生质变，形成与沉香完全不同的新物质，也就是说，挖到一个沉香的坑，可能全是死沉，也可能会有极少部分奇楠，但更多的情况是只有沉香没有奇楠.

与沉香最基本的区别在于

1、表面干涩且有风化或有氧化现象，但切开后油脂丰富。几乎全是油脂

2、加热后散发的味道完全不同

3、相同含油的奇楠很软，而沉香很硬

4、咀嚼后会粘牙，感觉类似年糕，而沉香咀嚼后的结果是木渣

人工沉香

几十年前越南就有人种植风树，并人为的施加外力，钻孔，火烧，插管子等等方式试图工业化量产，台湾，海南，广东都有大面积种植，并号称获得全面成功。

“沉檀龙麝”，沉香成为四大名香之首并非偶然，而是源于其深厚的底蕴。虽然香界门派林立，但对于沉香的看法几乎是一致的，由此也可以见其魅力。

木材与树脂，可供细工用材及薰香料。其黑色芳香，脂膏凝结为块，入水能沉，故称“沉香”。沉香，又名“沉水香”，“水沉香”，古语写作“沈香”（沈，同沉）。古时常说的“沉檀龙麝”之“沉”，就是指沉香。沉香香品高雅，而且十分难得，自古以来即被列为众香之首。与檀香不同，沉香并不是一种木材，而是一类特殊的香树“结”出的，混合了油脂（树脂）成分和木质成分的固态凝聚物。而这类香树的木材本身并无特殊的香味，而且木质较为松软。据研究，瑞香科沉香属的几种树木，如马来沉香树、莞香树、印度沉香树等都可以形成沉香。

花语：不明的爱，暗恋。

黄元振《百氏昭忠录》岳飞分赐沉香

岳飞有一天把沉香分赐给属下的官员，每人都获得了一块。而主管档案的黄纵所得到的却最小。岳飞觉得分得太不均匀，又将一包裹的沉香分给大家，可是黄纵得到的仍旧是最小的。岳飞总觉得未合自己的心意。黄纵说：“我只是单身投军，虽然分赐到沉香，也没有什么用处。”岳飞就说：“我过去也喜欢烧香，不过只是在瓦炉中燃一般的柏香罢了，后来也抛弃了。有志气的男子要为国家建立功勋，怎么能老是想着个人的爱好呢！”大家都露出惭愧的神色。

沉香，又名“沉水香”，“水沉香”，属常绿亚乔木、瑞香科。其木质坚、色微黑，为著名香料。古来常说的“沉檀龙麝”之“沉”，就是指沉香。沉香香品高雅，十分难得，自古以来被列为众香之首。

《本草求原》一书中论述沉香的生成：“禀受南方纯阳之气以生，兼得雨露之阴液，酝酿于朽木以结。心坚而质美，外拙而内秀，秉天地精华，化人间污秽，不易得之物也。”如今沉香主要分布于我国的海南、香港、广东、广西、云南等省和印度、印度尼西亚、越南、马来西亚等地。常温下的沉香香气淡雅，熏烧时则浓郁、清凉、醇厚，且历久不散，加之沉香成香时间漫长，稀少难得，故自古为世人推重。天然香树一般要到十年或数十年以上才有发达的树脂腺，才有可能形成“香结”，而“香结”还要经过漫长的时间才能真正“成熟”。有的香树寿命能长达数百年，倒伏后留存的沉香往往也有数百岁以上的寿命，所以世人称赞沉香是“集千百年天地灵气”.

沉香的香气不仅芬芳怡人，还能祛秽致洁、安和身心、调和情志，对于养生养性有颇高的价值。通过呼吸、涂敷、口服等途径摄入的芳香成分，其质量虽小，却“微而愈妙”，能影响整个“神经—内分泌—免疫网络”，并被“放大”、“延伸”而引起人体内的一系列变化，做到其它药物难以做到的事。

中国用香的历史非常悠久，自远古时期起，人们便在祭天祀祖的活动中焚烧有香气的草木，成为后世用香的 先声，此后用香的习俗逐渐成为人们社会生活的重要组成部分。西汉时，出产沉香的区域被纳入汉朝疆域，沉香以其香气淡雅、历久不散、养性保健的特点而迅速成为众香之首，逐渐形成了以香料、香品、香器为核心的沉香文化。特别是随着佛教的传入，作为佛教圣物的沉香受到世人的喜爱。隋唐盛世时，由于皇室对沉香的大力推崇，沉香文化的内容越来越丰富，也更加趋向于精细化和系统化。两宋时期，沉香成为文人阶层读书、清谈、抚琴、品茶时必不可少的雅事，在制香用香上讲究心性和意境，推动了沉香的普及。到明清时期，使用沉香的风气更加浓厚，沉香文化已渗透至社会生活的方方面面。近代以来，虽然沉香文化受到冲击而濒于消亡，但随着人们生活的改善，特别是进入21世纪之后，沉香以前所未有的强劲复苏势头重新走入了人们的视野。

沉香文化

自古以来，沉香的主流品味方法，主要有焚香、隔火熏香、生闻三种，不同产地的沉香香品，配合不同的香 道用具，给人带来不同的优雅体验。

沉香文化

下面就来介绍一下适合现代人的一些玩法。

一、焚香

传统的焚香如同品茗，环境优雅，器具精美，过程繁复，动作讲究，有祀神、薰衣等之用。焚香与烹茶、挂画、插花合称文人四艺，是文人生活与社交的重要内容。古法焚香时，幽静的雅室中，置一座高香几，几上放香具，古称“炉瓶三事”，即一个插有香匙等瓶，一个香盒，一个小香炉。

古人最简单随意的焚香方法是熏焚香粉，用来清静居室，聚旺风水，用一个香印来压制香粉的模型，古代焚香除了怡情雅致，更有以香计时的功效，“一篆香的功夫，一柱香的时间”，诵经伴读，书法品茗，让时间从此有了更美好的回忆。今人熏焚香粉，亦沿袭了古人的做法。目前市场上有不少香炉、香篆、香具可供选择。

二、线香

今人则更多的是使用线香，点燃香线香，任烟云随香涌动，变幻万千，

这种方法的烟气非常优雅，香气传播也非常迅速，片刻之间，空间气场便悄然转换，香气愉悦，慰藉心灵。

线香分为惠安和星洲味系两种，比较适合品茶、书卧房品闻的是惠安系的线香，内含芽庄、红土、惠安配料的，都是味道甘甜、比较能够清静气场的线香品。抽烟过后的房间，一支线香便能清除浊气，瞬间回复馨雅淡然。

优质的线香，精选各地沉香原材进行配伍，不含化学添加，以天然楠木、榆木粉为粘合材料，粘粉的比例不得超过原材比例。没有化学助燃剂的沉香线香，香灰弹在手背上丝毫不烫手，即使掉落纸巾也不会引起火灾。

沉香线香有粗有细，一般比较细的线香，点燃后香灰容易打卷，形成不同的图案。是否打卷、香灰什么颜色，并不是评判沉香线香好坏的标准，线香的品质，关键还在于调和时的用材，

点燃之后的香气本韵以及香气层次才是判断好香的主要标准。

三、隔火埋碳

古人以香习静，以香会友，待有宾客，主人便要拿出家中久藏的珍贵香材，以隔火埋炭的方式，放在银叶上慢慢煎来，不一会，静室但闻奇香丝丝缕缕入心入脾，但见人醉，不见烟气，此时佳友们亦品香论道，静悟人生，打坐参禅。这种方式称为隔火熏香，也是今人比较热衷的“香道”品闻主流方法。

隔火熏香，是一点发热的方法，更容易近距离展示香材的优势劣势。沉香的品级高低，主要在于味道和香型的不同，有的淡雅沁凉、有的醇沉甜美、有的浓香扑鼻但持续力不足，

有的味道丰富，穿透力强，闻之打开心扉而畅通鼻窍。但凡香道品鉴，隔火熏香是最直接的品悦方法。

由于瓷炉具备铜炉不具备的隔热、无杂味、使用易清洁的便利，瓷炉在香道的普及史上，便充当了重要角色。

隔火埋碳的必备品：瓷炉、香炭、直喷火机、炭盘、香瓶、香道工具、香灰.

四、生闻

古代的巨贾殷商，常以摆设沉香摆件、以沉香当饰品，藉以凸显高贵气质，营造协谈时的祥和气氛。

形形色色的沉香饰品，如沉香手串、雕件，平时香气比较内敛，时常佩戴在身上，体温升高或梅雨天气，便有淡淡的若有若无的香气，大部分时间自己还未感觉，旁人就感受“香风一到人便来”的好处了。沉水的手串由于非常耗材，数量稀缺，可望而不可求，沉水的一些雕件可以多多入手。很多中等品级的随形香材，也可以让人感受到不同温度下香韵的变化。选择沉香饰品，关键是找到适合自己的那一种味道。